Życie z objawami zespołu policystycznych jajników nie należy do najprzyjemniejszych, ale nie jest to coś, na co musisz się godzić. Masz wpływ na swoje zdrowie! W trakcie kilkuletniej pracy z pacjentkami z PCOS nie raz przekonałam się, że przywrócenie optymalnych warunków do prawidłowej pracy hormonów skutkuje pozbyciem się wszystkich dokuczliwych objawów. Jesteś ciekawa, co leży u podłoża Twoich uprzykrzających życie problemów i od czego zacząć swój powrót do zdrowia? Zaczynamy! 

Objawy PCOS

PCOS to taki duży worek wielu objawów i różnych dolegliwości. To, co przede wszystkim charakteryzuje PCOS, to zaburzenia w wydzielaniu hormonów i ich następstwa. Jest to główna przyczyna PCOS, więc jeśli chcesz z niego wyjść, to skup się na przywróceniu równowagi hormonalnej. Wtedy zdrowie i dobre samopoczucie wrócą szybciej, niż myślisz, a przykre dolegliwości zaczną znikać z tygodnia na tydzień.

Nadwaga, otyłość, problemy z redukcją masy ciała, trądzik, nadmierne owłosienie czy nieregularne miesiączki (lub ich brak!) to najbardziej dokuczliwe objawy PCOS, które zapewne ciężko Ci zaakceptować.

Zadbaj o równowagę hormonalną

Zdrowie hormonalne to klucz do dobrego samopoczucia, a my wiemy, jak je poprawić. Pobierz za darmo WORKBOOK – „5 kroków w kierunku zdrowych hormonów i sprawnego metabolizmu” i zacznij działać od razu!

ko

PCOS – zrozum mechanizm niechcianych objawów (nadmierne kilogramy, trądzik, owłosienie, nadmierny apetyt , nieregularne miesiączki itd.)

Nie jesteś skazana na życie z objawami PCOS. Zespół policystycznych jajników to złożony problem, ale ma dwa wspólne mianowniki: WYSOKIE ANDROGENY i (często współwystępująca) INSULINOOPORNOŚĆ.

Poznałaś już główne czynniki PCOS – wysokie androgeny i zaburzenia w gospodarce glukozowo-insulinowej. Teraz wyjaśnię Ci krok po kroku, o co w tym chodzi.

PCOS i androgeny

Androgeny są to hormony płciowe, takie jak testosteron, androstendion, dihydrotestosteron (DHT) oraz dehydroepiandrostendion (DHEA), potocznie zwane męskimi hormonami. Choć tak naprawdę nie ma hormonów damskich i męskich – występują one u każdej z płci, różnica polega jedynie na ich proporcjach. My, kobiety, fizjologicznie mamy zdecydowanie mniej androgenów niż mężczyźni. Androgeny u kobiet wydzielane są głównie przez jajniki i w niewielkiej ilości przez nadnercza. Kłopot jest wtedy, kiedy tych hormonów mamy za dużo – problemy z trądzikiem, hirsutyzmem (owłosieniem typu męskiego), nieregularnymi miesiączkami oraz zajściem w ciążę to właśnie wina nadmiaru hormonów androgenowych.

PCOS i gospodarka cukrowo-insulinowa

Hiperinsulinemia (czyli wysoki poziom insuliny we krwi), która powstaje w wyniku kiepskiej diety, siedzącego trybu życia, niewyspania, nadmiaru stresu, niedoborów pokarmowych, zaburzonego rytmu dobowego, używek i wielu innych czynników, podnosi stężenie androgenów! Jak to działa? Insulina stymuluje jajniki i nadnercza do wydzielania większej ilości androgenów, co bezpośrednio prowadzi do hiperandrogenizmu, powoduje zaburzenia cyklu menstruacyjnego i problemy z owulacją. Kolejny mechanizm – insulina zmniejsza poziom białka wiążącego globulinę płciową (SHBG), które łączy się z androgenami i transportuje je przez krew. Mniejsza ilość tego białka to większa ilość wolnych androgenów w organizmie. Ostatni mechanizm zwiększający pulę hormonów androgenowych jest taki, że insulina wpływa na metabolizm hormonów płciowych – wysokie stężenie insuliny zwiększa produkcję hormonu luteinizującego (LH), a ten z kolei stymuluje jajniki do produkcji androgenów np. testosteronu. Jak widzisz, jedno odchylenie hormonalne powoduje następne. Zauważ, ile niekorzystnych następstw rodzi jeden czynnik – w tym wypadku jest nim hiperinsulinemia.

Wysoka insulina wzmaga gromadzenie tkanki tłuszczowej – a jej nadmiar to nie tylko zbędny balast, ale przede wszystkim czynny narząd endokrynny wydzielający hormony i substancje prozapalne. A to nie jest obojętne dla twojego zdrowia.

Słuchaj Dieta z Głową Podcast

Nie przegap naszego podcastu #37 – „Insulinooporność – nieoczywiste błędy, które popełniasz”, z którego zaczerpniesz jeszcze więcej praktycznych wskazówek, jak zadbać o dietę i w końcu poczuć się lepiej.

PCOS – wysokie androgeny i insulina

Kolejna kwestia – wysokie stężenie insuliny nasila wydzielanie sebum, co zaostrza problemy z trądzikiem i przetłuszczającymi się włosami. Nadmiar androgenów i podwyższone stężenie insuliny prowadzą do trądziku opornego na ,,zwykłe” leczenie. Taki trądzik zwykle jest bardziej nasilony i występuje nie tylko na twarzy, ale również na klatce piersiowej i plecach. Leczenie trądziku u kobiet z PCOS polega na regulacji poziomu androgenów i uporaniu się z insulinoopornością. Są to dwa najważniejsze aspekty poradzenia sobie nie tylko z trądzikiem, ale również z hirsutyzmem, nadmiernym apetytem, nieregularnym cyklem miesiączkowym itd.

Czy tylko hiperandrogenizm i podwyższona insulina są przyczynami PCOS?

Ważny udział w powstawaniu PCOS mają również czynniki genetyczne oraz środowiskowe (m.in. dieta o wysokiej zawartości węglowodanów, niski poziom aktywności fizycznej, przewlekły stres, zwiększone wystawienie się na ksenoestrogeny – czyli związki, które wpływają na układ hormonalny, obecne np. w plastiku, kosmetykach, pestycydach czy chemii gospodarczej).

Dlatego leczenie PCOS polega na odpowiedniej diecie i zmianach w zakresie stylu życia. Twoim zadaniem jest stworzenie dobrych warunków organizmowi, tak aby ciało mogło wrócić do równowagi hormonalnej 🙂

Skoncentruj się na leczeniu, a nie na objawach i dolegliwościach. Choć właśnie o nich czytałaś (bo to jest ważna wiedza), nie ma potrzeby o nich nadmiernie myśleć. Teraz skup się na rzeczach, które możesz zrobić, aby wesprzeć swoje ciało. Zawsze zadawaj sobie pytanie: „Czy to, co wybieram, wspiera moje zdrowie, czy nie?”. Jeśli nie – zmień to.

Jeśli dotyczy Cię nadwaga lub otyłość, redukcja masy ciała to coś, co pozwoli Twoim jajnikom „oddychać”. Jest duża szansa, że utrata nadmiarowej tkanki tłuszczowej poprawi metabolizm glukozy, co zwiększy prawdopodobieństwo owulacji i regularnych miesiączek.

Poza tym dostarczaj sobie optymalnej ilości witamin i składników mineralnych – niech Twoje ciało poczuje, że jest odżywione. Wyrównanie niedoborów zmniejszy stan zapalny, poprawi gospodarkę lipidową (która u kobiet z PCOS bardzo często jest zaburzona) , a także zmniejszy poziom androgenów we krwi.

Podsumowując: PCOS = zaburzenia hormonalne + zaburzenia metaboliczne. Objawy PCOS to tak naprawdę objawy TYCH ZABURZEŃ. I tymi zaburzeniami warto się zająć, jeśli zależy Ci na tym, żeby raz na zawsze uporać się z zespołem policystycznych jajników. O tym, w jaki sposób to zrobić, dowiesz się z kolejnych wpisów. Aby być na bieżąco, obserwuj @dietazglowa.

Pamiętaj, nie jesteś w tym sama! Przeprowadzę Cię krok po kroku w kierunku zdrowia, bo… zasługujesz na nie! Mam nadzieję, że ten artykuł zasiał w Tobie ziarno mocy do działania 🙂

Monika

Bibliografia

Hoeger K. M., Dokras A., Piltonen T., Update on PCOS: Consequences, Challenges, and Guiding Treatment, „The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism” 2021, nr 106(3), s. 1071-83, doi: 10.1210/clinem/dgaa839. PMID: 33211867.

El Hayek S., Bitar L., Hamdar L. H. i in., Poly Cystic Ovarian Syndrome: An Updated Overview, „Frontiers in Physiology” 2016, nr 7, s. 124, doi: 10.3389/fphys.2016.00124. PMID: 27092084; PMCID: PMC4820451.

Pundir J., Charles D., Sabatini L. i in.,  Overview of Systematic Reviews of Non-Pharmacological Interventions in Women with Polycystic Ovary Syndrome, „Human Reproduction Update” 2019, nr 25(2), s. 243-256, doi: 10.1093/humupd/dmy045. PMID: 30608609.