Sport, a cukrzyca – czy poprzez wysiłek fizyczny można zapobiegać cukrzycy?

Od kilkunastu lat cukrzyca stanowi narastający problem dotyczący wszystkich krajów i każdej grupy wiekowej. Szczególnie poważnym problemem jest jedna z odmian tej choroby – cukrzyca typu 2. Jest to choroba metaboliczna, uwarunkowana zarówno czynnikami genetycznymi, jak i środowiskowymi, a wiek jest istotnym czynnikiem ryzyka.

W cukrzycy typu 2 komórki Beta trzustki wytwarzają insulinę, lecz w niedostatecznej ilości, aby stężenie glukozy we krwi mogło być utrzymane na odpowiednim poziomie, równocześnie występuje insulinooporność komórek i tkanek.

Jak wysiłek fizyczny wpływa na organizm?

Wyniki badań epidemiologicznych wskazują korelację pomiędzy brakiem aktywności fizycznej, a występowaniem cukrzycy typu 2. Aktywność fizyczna może zapobiegać rozwojowi cukrzycy u osób z czynnikami ryzyka lub spowalniać rozwój stanu przedcukrzycowego w kierunku cukrzycy. Wśród czynników ryzyka można wymienić: otyłość brzuszną, insulinooporność, zaburzenia tolerancji glukozy, dyslipidemię, nadciśnienie tętnicze, wywiad rodzinny w kierunku cukrzycy (czyli cukrzyca u najbliższych w rodzinie).

Głównym celem w profilaktyce i leczeniu cukrzycy jest zwiększenie wrażliwości tkanek na insulinę. Wysiłek fizyczny przez różne mechanizmy może korzystnie wpływać na homeostazę glukozy tj. utrzymanie jej w równowadze. Zmniejszenie masy ciała poprzez redukcję ilości tkanki tłuszczowej wewnątrz jamy brzusznej przyczynia się do zmniejszenia insulinooporności. Niezależnie jednak od zmian masy ciała, wysiłek fizyczny zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę, poprawia przyswajanie glukozy, a tym samym kontrolę glikemii.

Badania wskazują, iż u osób z nieprawidłową tolerancją glukozy modyfikacja stylu życia poprzez podejmowanie regularnej aktywności fizycznej powoduje redukcję nadwagi o około 5-10%, a poprzez to zmniejsza w ciągu 2-3 lat ryzyko rozwoju cukrzycy o 58%. Jednak co ważne, optymalny efekt uzyskiwany jest wówczas, gdy aktywność fizyczna podejmowana jest regularnie (150 min/tygodniowo) i realizowana w warunkach tlenowych (60-75%HR).

To świetna informacja! Nie musisz koncentrować się na tym, na co nie masz wpływu (np. predyspozycje genetyczne) i popadać przy okazji w zniechęcenie, nie robiąc NIC w kierunku poprawy.

Możesz i powinieneś myśleć o tym, na co MASZ WPŁYW. Pozostanie na kanapie, bądź wyjście na spacer zdecydowanie pozostaje w sferze Twoich wyborów. Wiem, że chcesz wybrać DOBRZE.

Zdrowo pozdrawiam,
Magda

Źródła:
Stelmach M.: Rola aktywności fizycznej w profilaktyce otyłości oraz innych przewlekłych chorób niezakaźnych, Człowiek i Zdrowie nr I (IV), 2010
Skorupska S., Chomiuk T., Mamcarz A.: Czy sport to zdrowie dla chorego na cukrzycę?, Przegląd Kardiodiabetologiczny, 2008
Balcerska K., Bielejewska M., Ciecierska D., Wojtczak P., Gąsior P., Wrzesiński B.: The role of psychical activity in the treatment of type 2 diabetes, Journal of Education, Health and Sport, 2018